
4 en 5 mei 2025 lezingen en gedichten van Maureen Ghazal, Gershwin Bonevacia, Jaap Scholten en Roxane van Iperen
Op de voorpagina van de 4/5 mei-krant van Trouw prijkt dit jaar het gedicht ‘Vleugels’ van Maureen Ghazal. Ook werd Maureen geïnterviewd door Phaedra Werkhoven: Vrijheid betekende voor dichter en performer Maureen Ghazal (29) uit Rotterdam altijd al iets anders dan voor haar leeftijdsgenoten. Dat had alles met haar Palestijnse achtergrond te maken: “Er is zoveel aan de hand in de wereld, in Gaza en de Westelijke Jordaanoever, in Oekraïne. Elke dag zie ik dat op mijn telefoonscherm. Wat ga ik zeggen over vrijheid, terwijl mensen daar geen vrijheid kennen? Zelfs ik verlies dan mijn woorden.” Lees het interview hier en het gedicht daar.
Ter gelegenheid van 80 jaar vrijheid is Gershwin Bonevacia door Stichting CPNB gevraagd een gedicht te schrijven. De dichter en theatermaker schreef hiervoor speciaal het gedicht Ik sluit me aan. Dit gedicht wordt verspreid via sociale media en honderdduizend Boomerangkaarten in cafés, bioscopen en sportclubs. Zo komt een groot publiek in aanraking met poëzie en het belang van 80 jaar vrijheid. Gershwin droeg het gedicht voor tijdens de uitzending van De Taalstaat, luister hier. Lees het hele gedicht hier.
Op 4 mei gaf Jaap Scholten een lezing bij de Dodenherdenking in de Grote Kerk van Naarden. Ben je bereid je leven te geven voor vrijheid? Voor Jaap Scholten, sinds ruim drie jaar helper bij de bevoorrading van het Oekraïense leger, is dit ‘een heel wezenlijke vraag’. Lees zijn lezing ‘Dapper zijn werkt aanstekelijk; wanneer we één leven redden, is alles de moeite waard geweest’ hier, in de Volkskrant
Ook is op 23 april 2025 de 4-meilezing uit 2021 van Roxane van Iperen verschenen bij Lebowski Publishers: In haar indrukwekkende 4-meilezing Stemmen uit het diepe uit 2021 schrijft Roxane van Iperen over onze collectieve herdenking en het gevaar om in een oppervlakkig verhaal te blijven steken. Als je echt stil wil staan bij oorlogsleed, zonder valse nostalgie, moet je het complete verhaal willen kennen.
Van Iperen laat zien dat oorlog niet onbeschrijflijk of onvoorstelbaar is. Zo ook in haar reconstructie van de nachtelijke ontruiming van de joods-psychiatrische inrichting Het Apeldoornsche Bosch in 1943. Decennialang werd er over die gruwelijke gebeurtenis gezwegen.
In hoeverre reconstructies, verhalen of herdenkingen iets van dat zwijgen opheffen, is niet te zeggen. Het gaat om het streven. Eerst naar weten en dan, wellicht, naar geloven dat alles wat de stemmen ons vertellen echt heeft plaatsgevonden, en dat het onvoorstelbaar noch onbeschrijflijk is.
Stemmen uit het diepe & De vergeten slachtoffers van Het Apeldoornsche Bosch, gebonden, 64 bladzijden, 23 april 2025, Lebowski Publishers.